Hiện nay, ta có thể bắt gặp đàn piano upright ở bất cứ đâu, từ phòng trà, quán bar cho đến trường học, các hộ gia đình. Loại đàn này là sự lựa chọn hàng đầu cho các nghệ sĩ, cá nhân sử dụng với đa dạng mục đích như học tập, giải trí, biểu diễn chuyên nghiệp, đặc biệt là giáo dục âm nhạc ở các trường học lớn. Vậy, piano upright là gì?

Đàn piano upright là gì?

Upright piano hay còn được là đàn piano đứng. Như cái tên của nó, piano upright có hình dáng bên ngoài như chiếc hộp chữ nhật đứng, mang đến phong cách gọn gàng, sang trọng và chất lượng âm thanh tinh tế, phong phú.

Cấu tạo đàn piano upright

Cấu tạo đàn piano upright hiện đại có 6 bộ phận chính, đây cung là 6 bộ phận quan trọng nhất của cây đàn piano Upright nên khi chọn mua đàn người mua cần phải quan sát và tìm hiểu kỹ các bộ phận này để chọn mua được cây đàn piano tốt nhất.

Khung đàn (Frame)

Khung đàn thường được làm bằng gang. Tấm khóa lên dây nẳm ở rìa trước của khung đàn, gồm nhiều chốt pin lên dây còn ở rìa sau gắn thanh chốt dây để cài chặt một đầu dây đàn. Đầu dây đàn được quấn quanh chốt lên dây. Độ căng của dây (cao độ của nốt) được cân chỉnh bằng cách vặn các chốt lên dây này.

Bảng cộng hưởng (Soundboard)

Làm bằng gỗ vân sam mỏng và cứng, đặt ở phía sau dây đàn lớp dây đàn, có tác dụng tăng âm bằng rung động cộng hưởng. (Xem Cấu tạo thùng đàn piano – Piano Soundboard)

Dây đàn (String)

Dây đàn được làm từ dây thép, có độ dài và độ dày tăng dần lên theo cao độ giảm dần. Trong đó, có 2 hoặc 3 dây đàn có độ cao như nhau được sử dụng cho mỗi nốt âm cao. Những nốt có âm thấp hơn chỉ dùng một dây độc lập, có kích thước lớn và được làm nặng hơn bằng cách cuộn những sợi dây đồng mỏng xung quanh dây. Để hiều hơn về dây đàn bạn có thể tham khảo bài Một số kiến thức về dây đàn piano

Bộ cơ (Action)

Bao gồm tất cả các bộ phận khiến đầu búa chuyển động, chạm tới dây đàn. Bộ phận có thể nhìn thấy rõ nhất chính là bàn phím, được điều khiển trực tiếp bằng ngón tay người chơi. Các phím đàn trắng được làm bằng nhựa hoặc ngà voi, các phím đen được làm bằng nhựa hoặc gỗ mun. (Xem thêm Cơ chế hoạt động của đàn piano)

Bộ pedals (bàn đạp)

Là các cần điều khiển bằng chân gồm:

– Pedal vang âm (phía bên phải – damper pedal) giữ “bàn phím chặn âm” tách khỏi dây đàn, cho phép dây đàn rung một thời gian dài – tạo ra âm thanh ngân vang ngay cả khi tay đã buông khỏi phím đàn.

– Pedal dùng nhả bàn phím

– Và Pedal dùng để giảm tiếng khi chơi ban đêm,

Hộp đàn (Case)

Tạo nên hình dáng đàn và là cơ sở để người ta phân loại đàn piano thành grand piano (piano cánh), và upright piano (piano đứng). Loại grand piano được chế tạo với nhiều kích cỡ khác nhau, từ kiểu đàn concert dùng trong các buổi hòa nhạc dài 2,69m (tương đương 8 ft 10 inch) cho tới còn những chiếc baby grand chỉ dài 1,8m. Đàn piano Upright là dòng phỏ biến nhất, kích thước nhỏ gọn.

Ưu điểm và hạn chế của piano pright là gì?

Ưu điểm:

• Chi phí mua một cây đàn oiano thẳng thường thấp hơn so với đàn piano cánh (Grand piano).
• Khấu hao nhanh cho phép bạn tìm thấy một cây đàn tốt và phù hợp nhất dễ dàng. Đàn piano cũ cũng đảm bảo chất lượng với một mức giá tốt.
• Các model upright piano chất lượng cao có âm thanh cực phong phú và giá tốt.

Hạn chế:

• Upright piano có xu hướng bị mất giá nhanh hơn grand Piano
• Các bộ phận rất nhạy cảm với nhiệt độ dao động và vị trí của thùng đàn.
• Bàn đạp sostenuto thường bỏ qua từ ngành dọc, nhưng điều này cho phép không gian cho khối lượng-giảm “đường sắt thực hành” bàn đạp.